İşveren sebepsiz işten çıkarma yapabilir mi sorusu çalışanlar için önemli bir sorudur. Bir çalışan kıdem tazminatı ödenmeden şirketten ayrılırsa, işvereninize karşı dava açabilir ve kıdem tazminatı talep edebilirsiniz. Çalışanların haklarını korumak için yürürlükteki İş Kanunu, iş ilişkisinin makul olmayan bir şekilde sona ermesi veya çalışanın haklı nedenle emekli olması durumunda çalışma saatleri için kıdem tazminatı ödenmesini öngörmektedir. Bu açıdan sebepsiz yere işten çıkarılırsanız, işvereniniz aleyhine dava açarak kıdem tazminatına başvurabilirsiniz. Bu açıdan, işçi önce arabulucuya, ardından işverene mahkemede dava açabilir. Bu dava, kıdem tazminatı veya haksız işten çıkarma, fazla çalışma ücreti, işçi ve işveren alacaklarına karşı açılabilir.
İşten Çıkarılan İşçi Nereye Başvurmalı?
İşten çıkarılan işçilerin hakları İş Kanunu ile korunmaktadır ancak bu gibi durumlarda işçilerin ne yapması gerektiğini bilmek de önemlidir. Çalışanın işten çıkarılma anında hakkı varsa sorun yoktur. İş sözleşmesinin feshi üzerine işçi, izin belgesini imzalar ve tüm haklarını elde ettiğini beyan eder. Ancak, bu yayın yanlış bilgiler içeriyorsa, çalışanlar daha sonra ödenmemiş haklarını talep edebilir. Öte yandan, işten çıkarılan işçi haklarını kullanamayacak durumda ise işlem yapılmalıdır. Bu adımlardan ilki zorunlu arabuluculuktur. İş hukuku sorunlarının çoğu zorunlu arabuluculuk yoluyla çözülür. İşten çıkarılan işçilerin hakları da bunlardan biridir. Aslında, arabulucu ile müzakereler tamamlanmadan çalışanlar süreç aşamasına geçemezler. Arabulucu ile müzakerelerin olumsuz sonuçlanması durumunda artık iş hukuku işlemleri başlatılabilir. Bu aşamada işten çıkarılan işçilerin haklarını talep edebilecekleri çeşitli dava türleri bulunmaktadır. Çalışanlar, ihlal edildiğini düşündükleri kanunun tespiti için İş Mahkemesine başvurabilirler.
Kıdem Tazminatı Davası Nasıl Açılır?
İşten çıkarılan işçi için tazminatsız olarak yürütülen adli işlemler takip edilerek talepte bulunulabilir. İşten ayrılan veya iş akdini makul olmayan bir şekilde fesheden çalışanlar, 30 gün içinde arabulucuya başvurarak kıdem tazminatına başvurma hakkına sahiptir. Arabulucu, işverenle birlikte getirilen işçinin talebini karşılamıyorsa, tazminat talebi olmadığına dair raporun düzenlenmesinden itibaren 15 gün içinde İş Mahkemesine başvurması gerekir. Kıdem tazminatı davası mahkemeye şikayette bulunularak başlatılır. Kıdem tazminat davası süreci, işveren ile işçinin veya işverenin ikametgahının bulunduğu İş Mahkemesi’nde başlar. Bu dava, işveren ve davacının adları, varsa vekilin kimliği, davanın konusu ve sonucu ile alacaklardan oluşmalıdır. İş uyuşmazlığının olumlu sonuçlanabilmesi için hukuki uyuşmazlığın sebebinin delillerle ortaya konması ve iş ilişkisinin haksız yere feshine yol açan olaylar ile feshi haklı kılan hallerin ispatlanması gerekir. Kıdem tazminatı hesaplanırken toplam ücretin yanı sıra yol, yemek, fazla mesai ve ikramiye gibi ücretler de dikkate alındığından, olası tüm kanıtlarla birlikte iddiada yer alan diğer ücret faktörlerinin kanıtlanması önemlidir. İşten çıkarma davası, işçi ile işveren arasında bir dava olduğundan, Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen hedef süre içerisinde işten çıkarma davasının 540 gün içinde sonuçlanması beklenmektedir.
