İş sözleşmesi, işçinin işverene göre belirli veya belirsiz bir süre için çalışmayı taahhüt ettiği, işverenin ise işçiye süreye veya tamamladığı işe göre ücret ödemeyi taahhüt ettiği bir sözleşmedir. Ayrıca, bir çalışanın işverene düzenli olarak kısmi süreli hizmet vermeyi taahhüt ettiği bir sözleşme de bir hizmet sözleşmesidir. Belirli ve belirsiz süreli olarak iki tür iş sözleşmesi vardır. Aksi kararlaştırılmadıkça, bir süreli hizmet sözleşmesi, sürenin sona ermesiyle, fesih bildiriminde bulunmaksızın otomatik olarak sona erer. Sözleşmenin süresiz feshi, tarafların her birinin fesih süresine uymak suretiyle sözleşmeyi süresiz olarak feshetme hakkını kullanması ile sona erer. Belirsiz hizmet sözleşmesinin sona ermesinden önce, durumun karşı tarafa bildirilmesi gerekir.
İş sözleşmesi; karşı tarafın bildirim almasından sonra, bir yıla kadar hizmet süresi olan işçiler için 2 hafta; 1 yıldan 5 yıla kadar olan işçiler için 4 hafta sonra, 5 yıldan fazla olan işçiler için de 6 hafta içinde sona ermektedir. Bu sürelere uygun olarak yapılan bildirim nedeniyle hizmet sözleşmesi feshedilecektir.
Haksız fesih, işverenin veya çalışanın iş akdini feshederken belirttiği fesih sebebinin iş kanununda öngörülen meşru fesih sebebi sayılmaması durumudur. Temel hakların ihlali nedeniyle iş sözleşmelerinin feshi, uymayanların iş sözleşmelerini feshettiğinin bildirilmesi, iş sözleşmelerinin genel etik ilke ve dürüstlük ve dürüstlük ilkelerine aykırı olarak feshi bu tür fesih sebepleridir. Bir hizmet sözleşmesinin haksız olarak feshedilmesi nedeniyle hem işçi hem de işveren, sözleşmeyi haksız yere fesheden kişinin bir takım yükümlülükleri olacaktır. Bu yükümlülükler de iş sözleşmelerinin türlerine göre değişmektedir. Haksız fesih durumlarında kıdem ve ihbar tazminatı hakkı doğmaktadır.
Haksız Fesih ve Tazminat Talebi
İş sözleşmesinin haksız feshi davası öncesinde işveren haklı bir sebep olmaksızın iş sözleşmesini feshederse işçinin, belirsiz süreli sözleşmede bildirim sürelerine uyulmaması; belirli süreli iş sözleşmelerinde de sözleşme süresine uyulmaması ve bu durumda kazanabileceği miktarı tazminat olarak talep etme hakkı bulunmaktadır. Fesih hakkı kötü niyetle yapıldı ise işverenin işçiye fesih bildirim süresince ödenmesi gereken ücretin üç katını tazminat olarak ödemesi yükümlülüğü doğmaktadır.
Haksız Fesih Tazminat Davasında Hangi Mahkemeye Başvurulmalıdır?
Hem işçinin hem de işverenin haksız bir nedenden ötürü iş sözleşmesini sonlandırması durumuna her iki taraf da tazminat talep etme hakkına sahiptir. Hem borçlar göre hem de iş kanununa göre tazminat taleplerinde bulunulabilmektedir. Bu nedenle pek çok konunun incelenmesi adına bir avukattan yardım alınması daha hızlı bir şekilde sonuca ulaşılmasını sağlayacaktır. Haksız yere tazminat ödemesi ya da tazminatın alınamaması gibi sonuçların ortaya çıkması engellenecektir.
Haksız fesih tazminat davasında yetkili ve de görevli mahkemeler İş Mahkemeleridir. İşin yapıldığı yerdeki İş Mahkemelerine başvurulması gerekmektedir. Sürecin takibi ve doğru bir şekilde ilerlenmesi için hukuki destek alınması doğru olacaktır.
