Muris muazası bir kimseyi miras hakkından mahrum bırakmak için yapılmaktadır. Bir diğer adı mirastan mal kaçırma olmakla birlikte kişiyi mirastan yoksun bırakmak için görünürde bir işlem yapmak suretiyle gerçekleştirilmektedir. Muaza üçüncü kişileri aldatmak suretiyle aslında bulunan iradelerini yansıtmayan bir işlem gerçekleştirmek yoluyla yapılır. Hukuken geçerli görünen faka kendi aralarında gerçekte bir hüküm ifade etmeyen işlemlerdir. Bu işlem çoğunlukla görünüşte bir satış işlemi yapılmak suretiyle gerçekleştirilmektedir. Mirastan mal kaçırma nitelikli muaza olarak adlandırılır. Tarafların aralarında yazılı yapabileceği gibi sözlü olarak da yapabildikleri bir işlemdir. Saklı pay sahipleri veya olmayanlar da mirastan mal kaçırma için hakkı ihlal edildiği takdirde dava açabilirler. Bu dava türünde iki çeşit işlem bulunmaktadır. Gizli ve gerçek olarak bilinen bu işlemlerin geçerliliği ise farklı sebepler ile bulunmamaktadır. Görünürde gerçekleştirilen işlem kişilerin iradesini yansıtmaması sebebi ile; gizli gerçekleştirilen işlem ise şekil bakımından eksik olduğundan geçersiz olarak nitelendirilmektedir.
Muris Muazası Koşulları
Muris muvazaası koşulları için dava açılmak istendiği takdirde çeşitli kriterlerin bulunup bulunmadığı araştırılmaktadır. Bu durumun ispatı için sözde gerçekleştirilen işlemlerin niteliği büyük önem taşımaktadır. Üçüncü kişileri aldatmak için yapılan görünürdeki işlemin sözleşmesinin bulunması koşullardan birisidir. Hüküm veya sonuç doğurmayacak şekilde bir görünürde işlem yapılmaktadır. Örneğin sözde tapuda evini bağışlayan kişinin görünürdeki işlemi miras kaçırılan kişilerin dava açmasını engellemek üzere gerçekleştirilir. Muaza anlaşması gerekli olan unsurlardan bir diğeri olarak ön plana çıkmaktadır. Sözlü yapılabildiği gibi yazılı olarak da gerçekleştirilebilen bu anlaşma tarafların aralarında görünürdeki işlemin herhangi bir netice doğurmayacağı üzerine vardıkları karar birliğidir. Mirastan mal kaçırmanın gerçekleşmiş olması için aranan en önemli unsurlardan birisi de aldatma amacının bulunmasıdır. Mirasçıları aldatıcı bir amaç olmadığı takdirde muris muazasından bahsedilemez. Diğer ve en önemli unsur tarafların arasında yapmış olduğu gizli sözleşmedir. Mirası kaçırmak için yapmış olduğu bağış işlemini satış sözleşmesinin ardına gizleyerek gerçekleştirilebilmektedir.
Muris Muazası Nedeniyle Tapu Tescili ve İptal Davası
Muris muvazaası nedeniyle tapu tescili ve iptal davası miras hakkı ihlal edilen tüm mirasçılar tarafından açılabilmektedir. Bu sebeple dava açıldığı takdirde şüphelinin yapmış olduğu geçersiz sözleşmelerin tespiti istenmektedir. Aynı zamanda söz konusu sözleşmede yer alan taşınmazın tapu kaydının da iptali istenir. Bu dava ile hukuka aykırı olarak gerçekleştirilen yolsuz tescil edilen tapu kaydının hukuka uygun şekilde gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır. Murisin gerçekleştirdiği hukuka aykırı işlemin giderilmesi hak sahiplerinin haklarının ihlal edilmesini engellemek açısından oldukça önemli bir işlemdir. Hak kaybının önlenmesi için yapılması gereken bir işlemdir. Söz konusu işlem için murisin gerçek iradesinin araştırılması yoluna gidilmektedir. Bunun için dikkat edilen ilk noktalardan birisi sözde gerçekleştirilen satış işleminin bedeline bakılmasıdır. Bu gibi durumlarda genellikle rayiç bedelin altında veya buna çok yakın değerlerin tercih dildiği görülmektedir.
