İşletmeler çalışanlarının sağlığını korumak ve çalışma esnasında karşılaşabilecekleri herhangi bir tehlikeyi önlemek adına bir takım önlemler almakla yükümlüdür. Bu duruma iş sağlığı ve güvenliği adı verilmektedir. Her birimizin bildiği şantiye alanlarında baret takmak, koruyucu ayakkabı giymek gibi örnekler iş güvenliğine verilebilecek en güzel örnekler arasında yer almaktadır. Elbette ki sadece koruyucu giysiler ile iş bitmemektedir. Çalışanların ortamda varsa zararlı gazlardan etkilenmemesi, yüksekten düşmemesi, patlama gibi olaylara maruz kalmaması için belirli önlemlerin işverence alınması gerekir. Ortaya çıkacak olan herhangi bir ihmal durumunda işveren zor durumda kalabilir ve çeşitli idari yaptırımlar ile karşı karşıya bırakılabilir.
İş Sağlığı ve Güvenliğin Tesisi
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çerçevesinde çalışanların iş yerlerinde kurallara uygun bir çalışma ortamına sahip olmaları ve güvenliğin tesis edilmesi gerekmektedir. Bu kanuna göre İş sağlığı ve güvenliği idari para cezaları uygulanabilmektedir. Belirli parametreler ile her yıl düzenlenen rakamlar bu yıl için de açıklanmıştır. Kanuna göre para cezaları değerleme oranı 2021 yılına göre %36,20 oranında artış göstermiştir. İş yerlerinde alınacak önlemler çalışan sayısı ve olayın tehlike derecesine göre belirlenmiştir. 10 çalışandan az, 10 ila 49 çalışan ve 50’den fazla çalışanı olan işletmelerde az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıflarına göre cezalar da farklılık göstermekte ve TL cinsinden uygulanmaktadır.
Örneğin iş sağlığı ve güvenliği konusunda herhangi bir önlem almayan, organizasyonunu yapmayan, işçilere gerekli ekipmanları temin etmeyen, mevcut durumun iyi hale getirilmesi için faaliyet göstermeyen 15 çalışana sahip bir işletme az tehlikeli bir olayda 6,966 TL para cezası ödemek zorundadır. Acil durumları belirlemeyen, acil durumlara karşı tedbir almayan, araç ve gereçleri bulundurmayan 2 çalışanlı bir işletmenin az tehlikeli bir olayda ödeyeceği tutar ise 3,479 TL olmaktadır. Denetim ve teftiş gibi aykırılıklarda işletmeye 37,928 TL para cezası kesilecektir. Bu tutar aynı şekilde gerçeği saklama, ilgili makamlara olayla ilgili gerçek ifade vermeme gibi durumda da geçerli olmaktadır.
İş Sağlığı ve Güvenliği İdari Para Cezaları Artışı
İş Sağlığı ve güvenliği idari para cezaları artışı her yıl bir önceki yıl baz alınarak artırılmaktadır. İş yerlerinde çalışanların güvenli ve sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi sadece çalışana değil işverene de büyük katkılar sağlayacaktır. Örneğin yüksekte çalışan ve düşme tehlikesi ile karşı karşıya kalan bir işçi korkacağı için işler aksayacaktır. Fakat alınacak önlemler sonrası kendini güvende hisseden işçinin iş hacminde de doğrudan artış meydana gelecektir. Bir iş sonucunda ortaya çıkan kısa ya da uzun vadeli, tehlike durumu fark etmeksizin bu tür olayların meydana gelmemesi için işverenlerin gerekli tedbirleri alması ve olay meydana geldiğinde gerçek ifadelere yer vermesi şarttır. İş sağlığı ve güvenliği her meslek için geçerli olup sağlığın bozulması ve daha ergonomik bir çalışma ortamı sağlanması konusunda önem arz etmektedir.
